Met nog iets meer dan een jaar te gaan van de drie jaar durende reis, kwam het DUST-consortium onlangs bijeen in Katowice, Polen voor twee drukke dagen van samenwerking en reflectie. De bijeenkomst, waarbij projectpartners, gemeenschapsleiders en lokale experts samenkwamen, was een belangrijk moment voor DUST nu het project zijn laatste fase ingaat. Tijdens de bijeenkomst beoordeelden de deelnemers de belangrijkste resultaten, bespraken ze de volgende stappen en concentreerden ze zich op de manier waarop we ons werk kunnen voltooien om een duurzame, inclusieve en democratische transitie in heel Europa te creëren, waarbij burgerparticipatie centraal staat!
De bijeenkomst was vol indrukwekkende momenten, met als hoogtepunten:
Een beter begrip van de uitdagingen en kansen voor Silezië
De lezing van Adam Drobniak leverde inzichten van onschatbare waarde op in de complexe uitdagingen waarmee Silezië wordt geconfronteerd. De regio was ooit sterk afhankelijk van de mijnbouw, maar ondergaat momenteel diepgaande economische veranderingen en worstelt met kwesties als werkgelegenheid, cultureel behoud en lokale identiteit - uitdagingen die terug te vinden zijn in veel van de door DUST bestudeerde regio's. De discussies, waaraan panelleden van gemeenten, mijnbouwautoriteiten en het maatschappelijk middenveld deelnamen, benadrukten een cruciaal punt: gedecentraliseerd bestuur is cruciaal voor het succes van de transitie van Silezië. Het versterken van lokale gemeenschappen en het respecteren van regionale identiteiten zijn niet alleen belangrijk – ze zijn ook essentieel om ervoor te zorgen dat veranderingen relevant en betekenisvol aanvoelen voor de bevolking van Silezië. DUST erkent de unieke behoeften en waarden van elke gemeenschap en werkt aan het creëren van een participatief raamwerk dat blijvende, positieve effecten belooft naarmate het project zijn voltooiing nadert.
We hadden ook de gelegenheid om het Zimbardo Centre/Local Initiative Fabrick in de historische wijk Nikiszowiec in Katowice te verkennen - een ooit bloeiende tuinstadmijngemeenschap die nu een symbool is van verandering. In de jaren negentig, na de sluiting van de mijnen, kreeg het gebied te maken met ernstige economische en sociale problemen. Maar begin jaren 2000 gebeurde er iets opmerkelijks: de lokale gemeenschap kwam samen om Nikišovec nieuw leven in te blazen, waardoor een basisbeweging ontstond die vandaag de dag nog steeds bloeit. Tijdens onze rondleiding door het gebied werden we begeleid door Zdzisław Majerczyk, een voormalige mijnwerker wiens diep persoonlijke inzichten in de geschiedenis van Nikiszowiec de reis van de gemeenschap verlevendigden. Zijn verhalen herinnerden ons eraan dat de macht om de toekomst vorm te geven in de handen ligt van de mensen die het verleden hebben meegemaakt – en dat is de kern van wat deze transities zo betekenisvol maakt.
Regionale Future Literacy Labs (RFLL) en digitale betrokkenheid
De belangrijkste sessies waren gericht op de Regional Future Literacy Labs (RFLL) in Norrbotten, Zweden, die tot doel heeft deelnemers in staat te stellen hun toekomst opnieuw vorm te geven. In Norrbotten betekende dit het aanpakken van belangrijke kwesties zoals gezondheidszorg, technologie en demografische veranderingen. Uit de onderzoeksresultaten blijkt dat er veel vertrouwen is in het proces en dat de deelnemers graag de politieke discussies willen blijven vormgeven. Leneisja Jungsberg en Myriam Chilvers Nordregio, die in oktober samen met Hela Ska Leva Norrbotten twee laboratoria faciliteerden, wisselden waardevolle ideeën uit om andere partners te ondersteunen bij het opzetten van hun eigen RFLL's.
De visies en ambities die in deze laboratoria worden gegenereerd – die de hoop, dromen en verwachtingen van de deelnemers vastleggen – worden door de artistiek leiders van het project, OOZE Architects and Urbanists, omgezet in meeslepende beelden, kaarten, posters en andere visuele elementen. Daarnaast introduceerde DUST Pol.is , een krachtig digitaal hulpmiddel voor het verzamelen van grootschalige feedback waarmee gemeenschappen gedeelde prioriteiten kunnen identificeren en consensus kunnen bereiken. Met dit instrument zorgt DUST ervoor dat zelfs de meest ondervertegenwoordigde stemmen worden betrokken bij het beleidsvormingsproces, waardoor hun invloed bij het vormgeven van de toekomst wordt versterkt.
DUST Academie
Adam Drobniak van de Katowice University of Economics rapporteerde een opwindende update over de ontwikkeling van de DUST Academy en legde de belangrijkste doelstellingen, reikwijdte en structuur uit. De Academie is ontworpen als een belangrijk instrument voor capaciteitsopbouw en stelt burgers in staat deel te nemen aan de beleidsontwikkeling, zowel tijdens als na het project. Het doel is om duurzame kansen te creëren voor inclusieve en betekenisvolle deelname aan besluitvormingsprocessen door politici, gemeenten en maatschappelijke organisaties te betrekken.
Het versterken van de stemmen van de gemeenschap
Verena Baltz van de TU Delft presenteerde het onderzoek van DUST naar het versterken van de stemmen van “minst betrokken gemeenschappen” (LECs) in transitie. Nu het project zijn laatste jaar nadert, ligt de nadruk op het garanderen dat deze gemeenschappen, vaak uitgesloten van de beleidsvorming, niet alleen worden betrokken, maar ook in staat worden gesteld om leiderschapsrollen op zich te nemen bij het vormgeven van hun toekomst.
Ondertussen deelden Martin Ferry en Nelly Georgieva van de partners van de Universiteit van Strathclyde inzichten in de factoren die de betrokkenheid van de gemeenschap beïnvloeden. Zij benadrukten hoe vertrouwen, gevoel van controle en waargenomen geschiktheid van beleid de participatie beïnvloeden. Hun bevindingen suggereren dat gemeenschappen met een al lang bestaand wantrouwen jegens overheidsinitiatieven misschien aarzelen om deel te nemen, maar dat ze empowerment kunnen krijgen via transparante en inclusieve platforms.
Communicatiestrategieën om onderzoek met het publiek te verbinden
Samir Amin van het ISOCARP Instituut gaf een overzicht van de verspreidingsstrategie van DUST, die tot doel heeft ervoor te zorgen dat het onderzoek van het project impact blijft hebben. Belangrijke initiatieven van het afgelopen jaar zijn onder meer:
Digitale verhalen en tentoonstellingen om wetenschappelijke ontdekkingen in boeiende, toegankelijke formaten onder de aandacht te brengen.
Beleidsoverzichten die zijn afgestemd op specifieke doelgroepen maken het onderzoek bruikbaar voor beleidsmakers.
Open access publicaties om ervoor te zorgen dat de door DUST gegenereerde kennis breed beschikbaar wordt gemaakt voor het publiek.
Voortbouwend op het laatste bedrijf spraken Verena Balz en Artur Ohojski over een open access boek van Springer en een reeks impactvolle wetenschappelijke artikelen. Het doel van deze publicaties is om de bevindingen van DUST zo toegankelijk mogelijk te maken en ervoor te zorgen dat het onderzoek gelijkelijk wordt gedeeld met gemeenschappen, beleidsmakers en de academische wereld.
De bijeenkomst in Katowice was een belangrijk moment voor het DUST-consortium dat zijn laatste fase ingaat. Met een duidelijke focus op het consolideren van de successen en het garanderen van voortdurende duurzaamheid, is DUST klaar om een sterke erfenis na te laten van door de gemeenschap geleide, democratische transities. Zoals Paloma Martins , projectmanager van Horizon Europa, opmerkte, staat DUST niet alleen op deze reis. Door samen te werken met projecten als INCITE-DEM, RESPONSIVE en ORBIS, die elk werken aan het vergroten van de burgerparticipatie vanuit verschillende perspectieven, maakt DUST deel uit van een bredere beweging voor verandering. Houd ons in de gaten voor verdere updates terwijl we blijven streven naar een duurzamer, inclusiever en democratischer Europa, waarbij de stemmen van de gemeenschap centraal staan bij het vormgeven van onze gedeelde toekomst.