Op 25 oktober 2023 kwamen de partners en leden van de adviesraad van het DUST-project samen voor onze eerste consortiumbijeenkomst, die online werd gehouden. De bijeenkomst was een gelegenheid om alles te bespreken wat in de eerste negen maanden van DUST is bereikt, en om uit te kijken naar toekomstige taken en mogelijkheden om samen te werken. De consortiumbijeenkomst was een waardevol moment voor alle partners en leidde tot veel reflecties op het positieve werk dat binnen het hele project plaatsvindt om nieuwe participatieve instrumenten te ontwikkelen voor proactieve en strategische burgerbetrokkenheid bij duurzaamheidstransities.
Terugkijken
In de eerste helft van de consortiumbijeenkomst werd er teruggeblikt op de werkzaamheden die binnen het project zijn verricht. We hebben de methodologieën onderzocht die in het project zijn gebruikt, door het te positioneren op het kruispunt van burgerparticipatie, plaatsgebaseerde benaderingen, rechtvaardige duurzaamheidstransities en deliberatief bestuur. Overkoepelende concepten en raamwerken werden besproken, zowel in termen van de verschillende dimensies van het project als in termen van wat nog gedefinieerd moet worden, om het project op de meest productieve manier te blijven positioneren (Werkpakket 1). Een belangrijk aspect dat naar voren kwam is de noodzaak om de Least Engaged Communities (LEC’s) te begrijpen en te definiëren, een complex maar cruciaal proces om het project in staat te stellen de reeks stemmen die gehoord moeten worden in duurzaamheidstransities te herkennen en te platformen.
Terwijl ze zich verdiepten in het lopende werk in het project, rapporteerden de partners over hun prestaties bij het ontwikkelen van een STakeholder Engagement and Participation Index (STEP), een hulpmiddel voor het meten van de betrokkenheid bij een rechtvaardig transitiebeleid en hoe dit te evalueren aan de hand van criteria die zijn gedefinieerd in vijf dimensies (Werkpakket 2 ). Elders in het project werd gewerkt aan het identificeren en analyseren van plaatsgebonden transitiemaatregelen op het gebied van duurzaamheid in casestudyregio's, en aan het categoriseren van participatieve praktijken vanuit de lens van ‘diepgang van participatie’. Dit proces heeft het mogelijk gemaakt een aantal eerste inzichten te verwerven over de betrokkenheid van gemeenschappen bij participatieve processen, waarbij wordt gereflecteerd op de arena's voor betrokkenheid en op factoren die van invloed kunnen zijn op de mate van participatie bij beleidsvorming (werkpakket 3).
Vooruit kijken
Tijdens de consortiumbijeenkomst zijn er veel gesprekken gevoerd over de ontwikkeling van komende taken in het project en optimale plannen van aanpak. Er werden plannen gepresenteerd voor het begeleiden van de implementatie van Regionale Future Literacy Labs (RFLL's), waarbij onder meer werd gekeken naar processen van monitoring en beoordeling om de resultaten te vergelijken die tijdens de RFLL's in vier casestudyregio's werden geproduceerd. Ook werden vroege verkenningen van de vormen van communicatie en expressie vanuit LEC's in casestudyregio's onderzocht, waarbij werd besproken hoe kunst een basis kan bieden voor het oriënteren van de implementatie van RFLL's (Werkpakket 4).
In de middag werden twee parallelle discussies gehouden waarin dieper werd ingegaan op lopende onderwerpen in het project. Er werd onderzoek gedaan naar factoren die van invloed zijn op de deelname van LEC's aan deliberatieve bestuursprocessen, waarbij discussies draaiden rond de rol van focusgroepen in de taak, hoe LEC's kunnen worden geïdentificeerd en gedefinieerd en hoe de focus op beleid in verschillende casestudyregio's kan worden gericht (Werkpakket 3 ). In andere discussies werd de ontwikkeling van een gemeenschapskampioensnetwerk besproken, inclusief de manier waarop bestaande initiatieven en vertegenwoordigers van LEC's kunnen worden gevonden om het netwerk op te richten. Ook ideeën over het identificeren van verhalen, de rol van een dergelijk netwerk en hoe dit te verbinden met beleidsdebatten werden besproken (Werkpakket 6).
Een dag van bezinning
Alle presentaties en discussies die tijdens de consortiumbijeenkomst werden gehouden, weerspiegelden de constructieve en zorgvuldige processen van het onderzoeken van participatieve processen in duurzaamheidstransities die in DUST worden uitgevoerd. Ze zijn exemplarisch voor de aanpak die in alle werkpakketten wordt gevolgd, waarbij partners ernaar streven taken op effectieve, co-creatieve en gevoelige manieren uit te voeren. Het project is werkelijk een gedeeld en productief proces, waarin verschillende expertise, ervaringen en perspectieven samenkomen om bruikbare lessen te produceren voor de implementatie van een rechtvaardig transitiebeleid in Europa. Er valt nog veel te ontdekken via het project en we kijken uit naar de komende jaren, om samen te ontdekken en te leren. Blijf op de hoogte van alles wat er in het project gebeurt, inclusief diepgaande duiken in ons lopende werk, binnenkort beschikbaar!