Gdy do końca trzyletniej podróży pozostał nieco ponad rok, konsorcjum DUST zebrało się niedawno w Katowicach w Polsce na dwa pracowite dni współpracy i refleksji. Spotkanie, w którym uczestniczyli partnerzy projektu, liderzy społeczności i lokalni eksperci, było ważnym momentem dla DUST, gdy projekt wkracza w końcową fazę. Podczas spotkania uczestnicy dokonali przeglądu kluczowych wyników, omówili kolejne kroki i skupili się na tym, jak możemy dokończyć naszą pracę, aby stworzyć trwałą, włączającą i demokratyczną transformację w całej Europie, której sercem jest udział obywateli!
Spotkanie było pełne wzruszających momentów, a najważniejsze z nich to:
Lepsze zrozumienie wyzwań i szans dla Śląska
Wykład Adama Drobniaka dostarczył bezcennego wglądu w złożone wyzwania stojące przed Śląskiem. Region ten, niegdyś w dużym stopniu zależny od górnictwa, przechodzi obecnie głębokie zmiany gospodarcze i zmaga się z kwestiami zatrudnienia, ochrony kultury i tożsamości lokalnej – wyzwaniami, które odbijają się echem w wielu regionach badanych przez DUST. Dyskusje, w których uczestniczyli paneliści z gmin, władz górniczych i społeczeństwa obywatelskiego, uwydatniły kluczową kwestię: zdecentralizowane zarządzanie ma kluczowe znaczenie dla powodzenia transformacji Śląska. Wzmacnianie społeczności lokalnych i poszanowanie tożsamości regionalnej są nie tylko ważne – są także niezbędne, aby zmiany były istotne i znaczące dla mieszkańców Śląska. DUST uznaje wyjątkowe potrzeby i wartości każdej społeczności i pracuje nad stworzeniem ram partycypacyjnych, które obiecują trwałe, pozytywne skutki w miarę zbliżania się zakończenia projektu.
Mieliśmy także okazję zwiedzić Centrum Zimbardo/Inicjatywę Lokalną Fabrick w historycznej katowickiej dzielnicy Nikiszowiec – niegdyś prężnie rozwijającej się społeczności górniczej miasta-ogrodu, która obecnie jest symbolem zmian. W latach 90. XX wieku, po zamknięciu kopalń, obszar ten borykał się z poważnymi problemami gospodarczymi i społecznymi. Jednak na początku XXI wieku wydarzyło się coś niezwykłego: lokalna społeczność zjednoczyła się, aby ożywić Nikišovec, tworząc oddolny ruch, który kwitnie do dziś. Podczas naszej wycieczki po okolicy oprowadzał nas Zdzisław Majerczyk, były górnik, którego osobiste wglądy w historię Nikiszowca ożywiły podróż społeczności. Jego historie przypomniały nam, że moc kształtowania przyszłości leży w rękach ludzi, którzy przeżyli przeszłość – i to właśnie sprawia, że te przemiany są tak znaczące.
Regionalne laboratoria przyszłości umiejętności czytania i pisania (RFLL) i zaangażowanie cyfrowe
Główne sesje skupiały się na Regionalnych Laboratoriach Przyszłości Literacy (RFLL) w Norrbotten w Szwecji, których celem jest umożliwienie uczestnikom zmiany kształtu ich przyszłości. W Norrbotten oznaczało to zajęcie się kluczowymi kwestiami, takimi jak opieka zdrowotna, technologia i zmiany demograficzne. Wyniki badania pokazują, że proces cieszy się dużym zaufaniem, a uczestnicy chcą w dalszym ciągu kształtować dyskusje polityczne. Leneisja Jungsberg i Myriam Chilvers Nordregio, które w październiku wspólnie z Hela Ska Leva Norrbotten prowadziły dwa laboratoria, wymieniły się cennymi pomysłami, aby wesprzeć innych partnerów w tworzeniu własnych RFLL.
Wizje i ambicje generowane w tych laboratoriach – które odzwierciedlają nadzieje, marzenia i oczekiwania uczestników – są przekształcane w wciągające obrazy, mapy, plakaty i inne elementy wizualne przez dyrektorów artystycznych projektu, architektów i urbanistów OOZE. Ponadto w ramach projektu DUST wprowadzono Pol.is , potężne narzędzie cyfrowe do gromadzenia informacji zwrotnych na dużą skalę, które pomaga społecznościom identyfikować wspólne priorytety i budować konsensus. Dzięki temu narzędziu projekt DUST gwarantuje włączenie nawet najbardziej niedostatecznie reprezentowanych głosów w proces kształtowania polityki, wzmacniając ich wpływ na kształtowanie przyszłości.
Akademia DUST
Adam Drobniak z Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach przedstawił ekscytujące aktualizacje dotyczące rozwoju Akademii DUST, wyjaśniając jej główne cele, zakres i strukturę. Akademię zaprojektowano jako ważne narzędzie budowania potencjału i umożliwiające obywatelom uczestnictwo w opracowywaniu polityki zarówno w trakcie projektu, jak i po jego zakończeniu. Celem jest stworzenie trwałych możliwości włączającego i znaczącego udziału w procesach decyzyjnych poprzez zaangażowanie polityków, gmin i organizacji społeczeństwa obywatelskiego.
Wzmacnianie głosów społeczności
Verena Baltz z TU Delft przedstawiła badania DUST dotyczące wzmacniania głosów „najmniej zaangażowanych społeczności” (LEC) w okresie przejściowym. W miarę jak zbliża się ostatni rok projektu, nacisk położony jest na zapewnienie, że społeczności te, często wykluczone z kształtowania polityki, zostaną nie tylko zaangażowane, ale także wzmocnione do przyjęcia ról przywódczych w kształtowaniu swojej przyszłości.
Tymczasem Martin Ferry i Nelly Georgieva z partnerów z Uniwersytetu Strathclyde podzielili się spostrzeżeniami na temat czynników wpływających na zaangażowanie społeczności. Podkreślili, jak zaufanie, poczucie kontroli i postrzegana stosowność polityk wpływają na uczestnictwo. Ich ustalenia sugerują, że społeczności od dawna nieufne do inicjatyw rządowych mogą być niechętne do udziału, ale można je wzmocnić dzięki przejrzystym i włączającym platformom.
Strategie komunikacyjne mające na celu połączenie badań ze społeczeństwem
Samir Amin z Instytutu ISOCARP przedstawił przegląd strategii rozpowszechniania projektu DUST, której celem jest zapewnienie dalszego oddziaływania badań prowadzonych w ramach projektu. Do najważniejszych inicjatyw minionego roku należą:
Cyfrowe historie i wystawy prezentujące odkrycia naukowe w angażujących i przystępnych formatach.
Przeglądy polityk dostosowane do konkretnych grup docelowych sprawiają, że badania są przydatne dla decydentów.
Publikacje w otwartym dostępie , aby zapewnić szerokie udostępnienie wiedzy generowanej przez DUST społeczeństwu.
Opierając się na ostatnim akcie, Verena Balz i Artur Ohojski rozmawiali o książce Springera o otwartym dostępie i serii wpływowych artykułów naukowych. Celem tych publikacji jest możliwie największe udostępnienie wyników projektu DUST i zapewnienie równego udostępniania wyników badań społecznościom, decydentom i środowisku akademickim.
Spotkanie w Katowicach było ważnym momentem dla konsorcjum DUST, które wchodzi w końcową fazę. Koncentrując się wyraźnie na konsolidacji sukcesów i zapewnieniu ciągłej trwałości, DUST może pozostawić po sobie silne dziedzictwo demokratycznych przemian kierowanych przez społeczność. Jak zauważyła Paloma Martins , kierownik projektu „Horyzont Europa”, DUST nie jest sam w tej podróży. Współpracując z projektami takimi jak INCITE-DEM, RESPONSIVE i ORBIS, z których każdy ma na celu zwiększenie udziału obywateli z różnych perspektyw, DUST stanowi część szerszego ruchu na rzecz zmian. Bądź na bieżąco z dalszymi aktualizacjami, ponieważ nadal dążymy do stworzenia bardziej zrównoważonej, włączającej i demokratycznej Europy, w której głosy społeczności odgrywają kluczową rolę w kształtowaniu naszej wspólnej przyszłości.